Het thema is: ”Oorlog en Vrede” (in 1522 verscheen Erasmus’ tweede boek over de vrede, getiteld Oorlog en Vrede).
dinsdag 25 oktober
ORGELPAUZECONCERT ERASMUSWEEK
in de Laurenskerk van 12.45 – 13.30 u.
Programma
César Franck (1822-1890)
– Grande Pièce Symphonique op. 17
1.) Andantino serioso – Allegro non troppo e maestoso
2.) Andante – Allegro – Andante
3.) allegro non troppo e maestoso – andantino serioso – allegro non troppo e maestoso – allegro – andante
4.) Beaucoup plus largement.
Organist: Hayo Boerema.
Het orgel toegankelijk maken voor een breed publiek, dat is wat Hayo Boerema al twintig jaar inspireert als organist, docent en componist. Met zijn interpretaties zoekt hij naar contrasten en extremen in de composities van zowel gevestigde als hedendaagse componisten om daarmee de traditionele muziekliefhebber en de meer experimentele muziekliefhebber te boeien. Zijn repertoire reikt van Sweelinck, tot hedendaagse muziek met veel ruimte voor Bach, Messiaen en de Franse muziek uit de 20e eeuw. Hayo is niet alleen werkzaam als solist, maar werkt ook regelmatig samen met koren en instrumentale ensembles.
Toegang vrij / aanmelden niet nodig / collecte na afloop.
Hieropvolgend presenteert Jan de Bas om 13.30 uur zijn nieuwe boek Desiderius Erasmus Levenswijsheden. De presentatie krijgt een muzikale omlijsting met een optreden van saxofonist Pjotr Jurtschenko die een speciale Erasmuscompositie speelt. Samen met Jan de Bas speelt hij vervolgens een paar korte muzikale dialogen bij levenswijsheden van Erasmus.
Locatie: Laurenskerk, Grotekerkplein 27, 3011 GC
Toegang vrij / aanmelden niet nodig.
— ’s avonds: Bibliotheekcollege
MET ERASMUS TEGEN POLARISATIE
Discussies over waarden zijn helemaal terug, maar we lijken vergeten hoe dat ook alweer moet. Erasmus kan het ons weer leren. Kom naar het Bibliotheekcollege om hier meer over te leren!We zijn allemaal eigenzinnige mensen, met onze eigen waarden en normen. We hechten aan onze eigen identiteit. Maar we hebben tevens gedeelde waarden nodig, we moeten immers ook samenleven. We zijn onderdeel van de gemeenschap. Erasmus van Rotterdam (1466-1536) liet zien hoe we als individuen tot gedeelde waarden kunnen komen. Juist door onszelf individueel te ontwikkelen leren we ook de verplichtingen die we hebben tegenover elkaar.In deze tijd van polarisatie is de filosofie van Erasmus weer volop actueel, zo zal Ronald van Raak laten zien. Hij is hoogleraar Erasmiaanse waarden, aan de Erasmus Universiteit. Van Raak doet onderzoek naar de leer en het leven van Erasmus. In dit college zal hij putten uit de filosofie van Erasmus en ook uit zijn ervaringen in de politiek. Van Raak is bijna twintig jaar actief geweest in de Haagse politiek, onder meer als lid van de Eerste en de Tweede Kamer.
Tijd: 19.30 – 20.30 u
Locatie: Bibliotheektheater, Hoogstraat 110, 3011 PV Rotterdam
Toegang: gratis / wel registreren via Bibliotheekcollege
donderdag 27 oktober
— ’s middags: UITREIKING LOF DER ZOTHEIDSPELD 2022
Het Comité Erasmus, Icoon van Rotterdam heeft de Lof der Zotheidspeld 2022 toegekend aan de Rotterdamse schilder Peter Koole (Middelburg, 1958) voor zijn geëngageerde werk.
Om 17.00 u ontvangt Koole de prijs in de Burgerzaal van het Rotterdamse stadhuis, uit handen van de heer Faouzi Achbar, wethouder Welzijn, Samenleven, Sport en Digitale inclusie.
De schilderijen van de Rotterdamse beeldend kunstenaar Peter Koole (1958) zijn stille, des te meer indrukwekkende getuigenissen van dramatische en onrechtvaardige gebeurtenissen die de wereld schokken. Gebeurtenissen die voor korte of langere tijd de media beheersen om daarna meestal weer naar de achtergrond te verdwijnen. Helaas moeten we vaak later erkennen dat juist deze gebeurtenissen van historische betekenis zijn gebleken en dat we ze hadden kunnen lezen als signalen, zo je wilt als waarschuwingen voor de toekomst.
De val van Srebrenica, de ramp met de MH17, de moord op de Russische journaliste Anna Politkovskaja, de arrestatie van de leden van Pussy Riot, zijn enkele van de onderwerpen die hij in beeld brengt.
Als basis voor zijn schilderijen compileert Koole elementen uit de media: nieuwsfoto’s, krantenkoppen, fragmenten uit ondertitels op televisie. Deze compilaties vergroot hij uit in fotorealistische schilderijen van monumentaal formaat. Zo brengt hij de talen van de schilderkunst en de massamedia samen in krachtige statements. Aan die beelden hoeft hij persoonlijk niets meer toe te voegen. Het resultaat is dat de inhoud van een schilderij van Koole vaak leest als een aanklacht en de vorm te verstaan is als een oproep om nooit te vergeten. Toch noemt de schilder zich liever geen activist. Hij verslaat de werkelijkheid in een iconografisch idioom dat bij iedereen binnenkomt.
Dat maakt van zijn schilderijen geen makkelijke werken. Op het eerste gezicht zijn het prettige, evenwichtige composities in een verfijnde en consciëntieuze schilderstijl. Maar al snel herkennen we de afgebeelde onderwerpen als confrontaties met die ongemakkelijke gebeurtenissen die we liever als incidenten beschouwen, dan als de tekenen van onze tijd. Juist om die reden is de enorme consistentie in zijn oeuvre van de afgelopen decennia bewonderenswaardig en zelfs dapper.
In deze tijd herkennen we in zijn werk de momenten waarop we hadden kunnen weten dat er zaken grondig misgingen. Het beperken van de persvrijheid in Rusland, politieke moord, het brutaal aanvallen van burgerdoelen. Wegkijken is in het werk van Peter Koole nooit een optie geweest. In Rotterdam is het werk van Peter Koole tentoongesteld in onder meer de Laurenskerk en BRUTUS.
Programma
16.30 u Inloop / (een afdruk van) uw uitnodiging en identiteitsbewijs meebrengen.
17.00 u Opening door de heer Steven Lamberts, voorzitter van het Comité Erasmus.
Uitreiking van de Lof der Zotheidspeld 2022 en de cheque door burgemeester Aboutaleb aan Peter Koole.
Een videoportret van Peter Koole door Marcella Kuiper.
Lof der Zotheid lezing door Siebe Thissen(historicus en filosoof):
‘Erasmus als moreel kompas in tijden van oorlog. Hendrik Jan Mispelblom Beyer en Rotterdam (1941 – 1948)’
18.00 u Receptie op de omloop voor de zaal
19.00 u Einde.
Toegang vrij (120 bezoekers) / registreren verplicht via verjaardagerasmus2022@gmail.com
vrijdag 28 oktober
— ’s avonds: DEBAT EN INFORMATIE: NEPNIEUWS wat doen we er mee?
Een boeiende en leerzame avond over de herkenbaarheid van nepnieuws en fake weten-schap. Hoe krijgen volwassenen en kinderen inzicht in desinformatie en hoe kunnen zij zich daartegen verdedigen?
Bij oorlogen is de waarheid meestal het eerste slachtoffer. Berichtgeving daarover ontaardt al snel in propaganda. Met feiten wordt willekeurig en slordig omgegaan. Kritisch denken wordt verdrongen en opmerkzame vragen worden niet op prijs gesteld. Voor veel mensen wordt het dan lastig om tot een goed oordeel te komen.
Een avond met een panel van specialisten:
Pien van der Hoeven – historicus en mediaspecialist over o.a. nepnieuws in oorlogen;
Lieven Vandersypen – Spinozaprijs-winnaar over fake-wetenschap en
Carolien Roelants – NRC-journaliste en Midden-Oostendeskundige.
Met filmopnamen van een vormingsles voor scholieren over nepnieuws als onderdeel van de Leergang Burgerschap (www.huisvanerasmus.nl)
En de uitreiking ‘Journalist voor de vrede 2022’.
Meer informatie is hier te vinden.
Org: Bibliotheek Rotterdam, Huis van Erasmus en Het Humanistisch Vredesberaad.
Locatie: Bibliotheektheater, Hoogstraat 100, 3011 PV Rotterdam
Tijd: 20.00 – 22.00 uur / inloop vanaf 19.30 uur
Toegang vrij / wel registreren via deze link.
zaterdag 29 oktober
— ’s middags : PRESENTATIE BOEK “Desiderius Erasmus LEVENSWIJSHEDEN”
door schrijver Jan de Bas aan dr John Tholen, conservator van de Erasmuscollectie in de bibliotheek Rotterdam.
Met een inleiding ‘Erasmus en de letteren’ door drs Arie Bijl en met een optreden door de Blijdorpboys.
Locatie: 3e etage bibliotheek Rotterdam, Hoogstraat 110, 3011 PV
Tijd: 15.00 uur
Toegang vrij / aanmelden niet nodig.
— ’s avonds: “KLACHT VAN DE VREDE”
theatervoorstelling / concert in de Laurenskerk, door Capella Brabant i.s.m. bibliotheek Rotterdam.
Capella Brabant laat vredesboodschap Erasmus weerklinken. De Vredesgodin rukt de haren uit haar hoofd: waarom lukt het de mens maar niet om in vrede te leven?! Vijf eeuwen geleden luchtte Nederlands belangrijkste humanist Desiderius Erasmus zijn hart in het profetische essay De Klacht van de Vrede. De klaaglijke woorden van zijn Vredesgodin dreunen nu keihard door. De vredesschreeuw klinkt luider dan ooit.
Over De Klacht van de Vrede
Erasmus’ wijze, vredestichtende woorden komen in de Laurenskerk tot leven in een gloed-nieuwe muziektheater-voorstelling van Capella Brabant. Toneelschrijver Jibbe Willems en componist Lucas Wiegerink namen in opdracht van Capella Brabant Erasmus’ iconische werk als basis voor het indringende theaterconcert De Klacht van de Vrede. In de muziek van Lucas Wiegerink zijn de invloeden te horen van oude muziek, jazz en wereld muziek. Een vertroostende compositie voor stem, gemengd koor, orgel en viool. De intense klacht van de Vredesgodin wordt vertolkt door actrice Anna Schoen. Op haar vredesmissie wordt ze vergezeld door organist Arno van Wijk en violist Pieter van Loenen. Capella Brabant staat onder leiding van Marc Versteeg. In een speciale setting van regisseur Saskia Bonarius wordt het publiek onderdeel van de humanistische boodschap. Want iedereen begrijpt het: dit is een voorstelling die de actualiteit pijnlijk op de huid zit.
IN ‘DE KLACHT VAN DE VREDE’ IS DE VREDE DE WANHOOP NABIJ!
De vurige en swingende voorstelling ‘De klacht van de Vrede’, geënt op het gelijknamige pamflet van Erasmus, speelt scherp in op de crises van ons tijdsgewricht.
Muziektheater
Het ‘theaterconcert’ De klacht van de Vrede speelt scherp in op de crises van ons tijdsgewricht, maar dat zijn tekst zó akelig actueel zou zijn, had zelfs librettist Jibbe Willems waarschijnlijk niet kunnen vermoeden. Voor Capella Brabant maakte hij een vurige en swingende monoloog, geënt op het gelijknamige vijf eeuwen oude pamflet van Erasmus, waarin de gepersonifieerde Vrede zich beklaagt over de mens. Die, bij Willems, ‘stikkend beweert dat er lucht genoeg is’. Pandemie, klimaatcatastrofe, humanitaire rampen: de Vrede is de wanhoop nabij, en sinds de Russische inval in Oekraïne een zorg rijker.
Erasmus’ tekst staat aan de basis van de voorstelling als inspiratiebron voor het denken over vrede. De roep om vrede kent een lange traditie, geworteld in de Europese identiteit. Daar- voor zal een digitale omgeving worden ingericht, waarop de prachtig vormgegeven oude drukken van de tekst uit de vroege 16de eeuw in beeld worden gebracht en van historische context worden voorzien. Deze digitale omgeving zal bovendien uitgebreid stilstaan bij de blijvende relevantie en actualiteitswaarde van Erasmus’ tekst, via koppelingen naar modern oorlogsgeweld en vredesdenken.
De voorstelling zal vanuit de cultuurhistorische context en het boekhistorische erfgoed van de Klacht van de Vrede het publiek aan het denken proberen te zetten over de blijvende relevantie van Erasmus’ gedachtegoed.
. . . lees verder
Lezing vooraf
Elke voorstelling wordt voorafgegaan door een lezing door dr John Tholen, Conservator Erfgoedcollecties van de Bibliotheek Rotterdam. De bewerking van de Latijnse tekst van ‘Querela Pacis’ van Erasmus wordt door hem ondersteund. Bibliotheek Rotterdam beheert de grootste Erasmuscollectie ter wereld, met onder andere handgeschreven documenten van theoloog, filosoof, schrijver en humanist Erasmus.Een concertkaartje biedt toegang tot de lezing.
Programma
19.15 u Inloop, koffie/thee
19.45 u Lezing door dr John Tholen, beheerder Erasmuscollectie in bibliotheek Rdam
20.10 u Pauze
20.30 u Concert Capella Brabant
21.30 u Bar open.
Org: Capella Brabant en stg Erasmushuis Rotterdam
Locatie: Laurenskerk Rotterdam, Grotekerkplein 27, 3011 GC
Toegang: Normaal €19.50 / Vriend Laurenskerk €14.50 / CJP t/m 29 jaar €10.00.
Kaarten verkrijgbaar via deze link.
zondag 30 oktober
— ’s middags: FILOSOFIE WORKSHOP met boeken uit de Erasmuscollectie Om de verjaardag van Erasmus te vieren denken we tijdens deze workshop na over zijn ideeën. Hoe zag een goede samenleving er volgens Erasmus uit? Wat zijn volgens Erasmus de voorwaarden voor een goed gesprek? En hoe heeft Erasmus andere filosofen geïnspireerd? Er is zelfs een mogelijkheid om met Erasmus in gesprek te gaan bij de Erasmus Experience en om te luisteren naar zijn adviezen. Durf jij je mening op het spel te zetten met Erasmus?
Locatie: Bibliotheek Rotterdam, 3e etage
Tijd: 14.00 – 16.00 u.
Toegang: € 10,00 / € 7,50 voor leden bibliotheek.
Kaartverkoop via deze link.
donderdag 3 november
— ’s middags: ERASMUS VOOR DE KLAS
voor de 13e maal bezoeken de eersteklassers van het Erasmiaans Gymnasium met een Erasmus-les groep 8 van hun lagere scholen. Hierna weten 20.500 kinderen in en rond Rotterdam wie Erasmus was en dat zijn gedachtegoed nog steeds actueel is.
