Categorie: Algemeen

— zaterdag 20 april a.s.

In het kader van de Maand van de Filosofie nodigen wij u hierbij uit voor een unieke ontmoeting tussen Leon Heuts en Ronald van Raak. Op zaterdag 20 april zullen zij elkaar interviewen in een boeiende dialoog over hun recente publicaties. 

In zijn prikkelend essay over publieke waarden gaat Ronald van Raak te rade bij de grootste filosofen uit de Nederlandse geschiedenis.

Erasmus en Spinoza zijn filosofen die in ons land lang werden gehaat, om vervolgens te worden vereerd. Denkers die in weinig opzichten met elkaar te vergelijken zijn, maar toch beide symbolen werden van vrijheid en tolerantie. Erasmus hield tijdgenoten een morele spiegel voor in zijn Lof der Zotheid (1511). Spinoza beschreef in zijn Ethica (1677) een uitdagende morele filosofie.

In Spelen met waarden, betalen met gedachtenonderzoekt Ronald van Raak hoe het denken van Erasmus en Spinoza tot stand kwam en welke waarden eraan ten grondslag lagen. Hij beschrijft hoe hun denkbeelden door de tijd heen werden gebruikt en wat hun filosofie kan betekenen in het huidige debat over de vraag wat ons nog met elkaar verbindt.

Ronald van Raak is hoogleraar Erasmiaanse waarden aan de Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR) en is als raadslid verbonden aan de Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB).

In Leve de chaos beschrijft Leon Heuts openhartig het trauma van zijn moeder en de gevolgen daarvan voor zijn eigen leven, tot op de dag van vandaag. Zijn moeder maakte aan het einde van de Tweede Wereldoorlog, als jong Duits meisje in een schuilkelder, het verwoestende bombardement op Maagdenburg mee. Totale chaos. Zij heeft nooit een echte moeder voor hem kunnen zijn. Hij verliet haar op zijn negende en koos voor zijn vader.

Toen hij zijn moeder tien jaar later voor het eerst weer ontmoette, ontdekte hij dat haar trauma deels ook zijn eigen trauma was.
Maar in zijn werkzame leven ontdekte hij dat er ook een andere chaos bestaat. Een chaos die een voedingsbodem is voor kunst en creativiteit. Een creatieve chaos die onverwachte nieuwe kansen biedt.

Leon Heuts ging studeren en werd hoofdredacteur van Filosofie Magazine, waar in die tijd een anarchistische sfeer hing die paste bij zijn persoonlijk leven. Hij besefte dat het trauma van zijn moeder deels ook zijn eigen trauma was: zijn leven stond in het teken van chaos, melancholie, uitstelgedrag en veel te veel rode wijn. Maar hij ontdekte ook dat juist de chaos nieuwe kansen biedt in een tijd van collectieve traumatische ervaringen, zoals oorlog, pandemie en klimaatcrisis. Overal ter wereld staan mensen op die hun eigen lijf en leden inzetten om iets goeds te betekenen voor de wereld – denk aan Greta Thunberg, Black Lives Matter, de activisten op de A12. 

Ecco homo – zie de kwetsbare mens, moedig vechtend en liefhebbend, zelfs op de rand van de vulkaan.

Momenteel is Leon Heuts Head of Studium Generale TU Delft.

Locatie: Theater Boekhandel Donner, Coolsingel 129, Rotterdam

Datum: zaterdag 20 april om 15:00 uur

Org: Ronald van Raak en Georgios Tsimarakis (Erasmus Universiteit Rotterdam)

Toegang vrij – zonder reserveren

Voor meer informatie:  Kijk op de website van Donner

Sedert april 2022 fietst Pieter van der Hoeven (1955 Rotterdam) naar allerlei steden en dorpen in Europa waarvan hij weet of heeft gehoord dat er zich een Erasmus-school of -instituut bevindt of dat er een Erasmus-activiteit plaatsvindt.

Zijn zoon suggereerde hem na zijn pensionering “een bekend persoon na te gaan fietsen”. Omdat hij Erasmiaan is, koos hij voor Erasmus. Tevens wilde hij met fietsen zijn lichaam lenig houden. Gaandeweg leerde hij daardoor niet alleen de bestemming te waarderen, maar ook de reis zelf. En hoewel de gesprekken over Erasmus oorspronkelijk bedoeld waren om de geest lenig te houden, leerde hij zo ook Erasmus meer te waarderen.

Pieter studeerde na het Erasmiaans gymnasium enige tijd in Leiden en daarna een jaar via een bilateraal uitwisselingsverdag wiskunde in Parijs. Rond 2000 werkte hij een tijdje aan de Erasmus-universiteit en daarna bij Hogeschool Inholland, Tot corona ging hij een of twee keer per jaar naar een buitenlandse hogeschool of universiteit in het kader van het ERASMUS-uitwisselings-programma. Dus heel wat Erasmus in zijn CV!

Sinds hij in 2022 gepensioneerd is, fietst hij in de voetsporen van Erasmus door Europa. Erasmus reisde voornamelijk te paard; dat is in onze tijd wel erg ingewikkeld, zeker voor iemand zonder ruiterervaring, maar de fiets heet niet voor niets een stalen ros. Pieter had tevoren eigenlijk alleen fietservaring naar werk en winkel en zo, maar ontdekt nu dat je op een fietstocht weliswaar minder kilometers maakt dan met auto, trein of vliegtuig, maar ondertussen wel veel meer leuke belevenissen smaakt.

Inmiddels heeft hij meer dan twintig scholen en instituten bezocht in vijftien steden, in Nederland, Duitsland, België, Engeland en Frankrijk. Toen hij op het Erasmiaans zat, had hij er eigenlijk geen idee van wie Erasmus was en tijdens zijn fietstocht ontdekt hij dat veel mensen zich Erasmiaan noemen zonder te snappen hoe waardevol diens erfenis voor ons kan zijn. Want dat die erfenis waardevol kan zijn, ontdekte Pieter toen hij zich in Erasmus en diens werk ging verdiepen. Erasmus was een compleet ander mens dan hij, met een heel ander taalgebruik in een heel andere tijd, maar toch zijn zijn opvattingen verrassend genoeg in feite nog super-actueel en toepasbaar als het erom gaat goede en gelukkige mensen te worden.

Meer informatie is te vinden op erasmusxxi.eu.

23 t/m 29 oktober

De Erasmusweek had een vol en mooi programma met interessante activiteiten.

Het thema was het 75-jarig bestaan van de universele Verklaring van de rechten van de mens, welk thema door alle participerende organisaties enthousiast was overgenomen.

— ma. 23 okt. Erasmus uit de kluis, in de centrale bibliotheek R’dam.

— di. 24 okt. Lunchconcert door organist Hayo Boerema in de Laurenskerk 

en “IJsbrekers in ontmoeting met Erasmus” organisatie de Laurenskerk, in de bibliotheek

en opening van een Erasmustentoonstelling in de Senaatzaal van de Erasmus Universiteit

en het Bibliotheekcollege “The right to protest” door Amnesty International ism Justice and Peace and Shelter City.

— wo. 25 okt. “IJsbrekers in ontmoeting met Erasmus” door en in de bibliotheek.

— do. 24 okt. “Erasmus voor de klas” door het Erasmiaans Gymnasium en de stg Erasmushuis R’dam

en “Mensenrechten in de stad van Erasmus” door stichting Huis van Erasmus in het bibliotheektheater. 

— vrij. 27 okt. Uitreiking van de Lof der Zotheidspeld aan mw Lilian Gonçalves – Ho Kang You in de Burgerzaal van het stadhuis, door stichting Comité Erasmus

en “Goed gesprek: Een grap of een belediging: zijn er grenzen aan de vrijheid van meningsuiting” door organisatie Quardin, in de bibliotheek.

— zat. 28 okt. “IJsbrekers in ontmoeting met Erasmus” in en door de bibliotheek

en “Living library – geen boeken maar mensen lenen/lezen”, door Martijn Bergsma in de bibliotheek

en “Write for rights” in en door de bibliotheek ism Amnesty International

en studiedag “Remonstranten in de ban van Erasmus” in gebouw Arminius, door het Remonstrants Erfgoed ism Remonstrantse Vereniging Rotterdam.

— zo. 29 okt. Filosofie workshop “Durf te denken over…..Erasmiaanse waarden” door filosoof Ruby Knipscheer in de bibliotheek.

Steven Lamberts beschrijft enkele activiteiten in zijn welkomstoespraak bij de uitreiking van de Lof der Zotheidspeld.

In december 2021 werd de Erasmuscollectie Rotterdam door de Nederlandse Unesco Commissie genomineerd voor toevoeging aan het Unesco Memory of the World Register. Een enorme eer én bijzondere erkenning voor deze wereldwijd unieke erfgoedcollectie, die wordt bewaard en beheerd in de Centrale Bibliotheek van Rotterdam. 

Op 18 mei 2023 maakte Unesco bekend dat de Erasmuscollectie inderdaad is toegevoegd aan hun internationale Memory of the World Register.

Op 23 mei 2023 werden tijdens een feestelijke bijeenkomst in de bibliotheek twee Unesco vlaggen overhandigd aan Rotterdam: een voor de Erasmuscollectie en een voor de Atlas van Stolk collectie (in beheer bij Bibliotheek Rotterdam en al eerder aan dit Unesco Register toegevoegd).

Beide vlaggen wapperen nu dagelijks voor de bibliotheek.

Foto Mischa Mannot

Achtereenvolgens spraken Theo Kemperman, directeur-bestuurder van de bibliotheek Rotterdam, dr John Tholen, conservator van de Erasmuscollectie, Said Kasmi, wethouder Onderwijs, Cultuur en Evenementen en de heer Berendse, voorzitter van de Nederlandse Unesco Commissie.

“Erasmuscollectie van wereldbelang voor de mensheid” verder lezen

Vrijwel ongemerkt voor de stad is op 30 januari 2020 het Erasmus Medisch Centrum verblijd met het prachtige kunstwerk ‘Erasmus te paard’. Het bijna 4 meter grote kunstwerk is geschonken door het Gezelschap Rotterdam ’43 ter gelegenheid van het 75-jarig bestaan van dit gezelschap in 2018.

Het Gezelschap Rotterdam ‘43 is in 1943 door een aantal havenmensen opgericht, ter bevordering van de te verwachten wederopbouw van Rotterdam. Het genootschap bestaat sindsdien uit 70 academici die 10x per jaar een lezing voor elkaar organiseren. De spreker moet een actueel thema behandelen en daarna een link leggen met Erasmus, door zich af te vragen: “Wat zou Erasmus van dit thema vinden?” Als dank ontvangt de spreker een beeldje van Erasmus te paard. Als een lid van het genootschap de leeftijd van 44 jaar bereikt, moet hij uittreden.  

Het grote kunstwerk is gemaakt door kunstenaar Eric Claus en gebaseerd op het kleine beeldje dat een spreker van het Gezelschap ‘43 na diens lezing ontvangt. Claus is ook de maker van dit kleine beeldje.

In 2018 bestond het gezelschap 75 jaar. Tijdens het lustrumdiner ter ere van dit jubileum werd bedacht dat het mooi zou zijn om het ErasmusMC ter gelegenheid van de nieuwbouw met een passend geschenk te vereren. Er werd een lustrumcommissie gevormd die in de jaren tot 2020 tijd noch moeite heeft gespaard om het doneren van dit prachtige beeld mogelijk te maken. 

Tijdens de receptie na de onthulling (30-01-2020) sloeg de voorzitter van het gezelschap een bruggetje met het ErasmusMC en Erasmus, waarbij hij de levenshouding van Erasmus zonder dogma’s benadrukte: niets staat vast en alles moet onderzocht worden. Verder belichtte hij uit Erasmus’ gedachtegoed dat de mens zelf in staat is het goede te doen en zaken beter te maken. Waar komt deze filosofie beter tot uiting dan in een ziekenhuis? 

Met als thema ‘Building the future’ opende de Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR) op donderdag 10 november 2022 op feestelijke wijze het nieuwe Langeveld Building. Dit multifunctionele onderwijsgebouw is een van de meest duurzame onderwijsgebouwen in Nederland. 

Kenmerkend voor het Langeveld Building is de groene studie-omgeving en de houten boomhut in het atrium. Door de natuur naar binnen te halen creëert de universiteit een omgeving die bijdraagt aan het welzijn en de gezondheid van studenten en docenten.

Opdrachtnemer BAM Bouw en Techniek realiseerde de nieuwbouw in samenwerking met Paul de Ruiter Architects, Buro Harro landschapsarchitect, Halmos Adviseurs en LBP|SIGHT. BAM Advies & Engineering berekende de constructieve uitwerking. abcnova verzorgde namens de opdrachtgever het project- en contractmanagement. 

Tijdens de bouw ontstond bij BAM de wens om bij de opening een kunstwerk aan de EUR te schenken. Een kunstwerk om de nieuwe ideeën die in het gebouw verwerkt zijn, te benadrukken. Hiervoor werd boomzaagkunstenaar Jeroen Boersma benaderd. Boersma koos ervoor om de nieuwe ideeën voor het gebouw te volgen en voor het kunstwerk hout te gebruiken dat bij de bouw gebruikt is en overbleef. Circulair gebruik is de focus van dit beeldhouwwerk. Tevens wil hij door zijn werk de mensen aan het denken zetten en bewustwording creëren voor de schoonheid en kostbaarheid van hout. Verbazen, hun verbeelding activeren, de boom komt opnieuw tot leven met haar eigen verhaal.

Erasmus wilde hij als wijze man uitbeelden, schrijvend aan zijn nieuwe ideeën (over o.a. lesgeven en manier van leven). Het wereldberoemde schilderij van Hans Holbein de Jonge: Erasmus schrijvend aan zijn tafel van opzij gezien, werd zijn leidraad. Voor de drie dimensies van het beeld heeft Boersma verschillende andere schilderijen bekeken.

Het kunstwerk werd op 28 november onthuld.

Alle gebouwen en pleinen op campus Woudestein worden vernoemd naar bekende personen die een directe band hebben gehad met de universiteit. Langeveld Building draagt de naam van hoogleraar Emancipatievraagstukken Hendrika Maria Langeveld (1926-2004) – de eerste vrouwelijke hoogleraar op de EUR, in 1969.